Νωρίς το βράδυ της Παρασκευής 3 Νοεμβρίου του 1990, το αυτοκίνητο που μετέφερε τον απόστρατο αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των ΗΠΑ ναύαρχο Ουίλιαμ Κρόου, προσπέρασε με μεγάλη ταχύτητα το στρατηγείο του ΝΑΤΟ.
Το αυτοκίνητο με τους άντρες ασφαλείας που τον ακολουθούσε σταμάτησε σχεδόν ταυτόχρονα με το αυτοκίνητο του ναυάρχου. Οι πόρτες άνοιξαν γρήγορα και ο πρώην αρχηγός οδηγήθηκε από τους άντρες στο γραφείο του Αρχιστράτηγου της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Στο πρόσωπο του ναυάρχου είχε απλωθεί μια ανυπομονησία. Ο αρχιστράτηγος το πρόσεξε και είπε: «έχω παρατηρήσει ότι όλοι εσείς είστε ανυπόμονοι. Μήπως πρέπει να σκεφτούμε μακροπρόθεσμά; Ο πόλεμος φέρνει αβεβαιότητα και αναστάτωση».
Ο Κρόου σήκωσε νευρικά τους ώμους του. Ούτε συμφωνούσε ούτε διαφωνούσε.
«το πιστεύεις εσύ για την επιχείρηση στο Ιράκ;»
-Εγώ είμαι υπέρ μιας συγκρατημένης στρατηγικής απάντησε ο αρχιστράτηγος… Αλλά η γνώμη μου δεν μετράει εκεί» (εννοούσε στην Ουάσιγκτον).
Για έναν στρατιωτικό όπως ο αρχιστράτηγος του ΝΑΤΟ ο όρος «συγκρατημένη στρατηγική» είχε συγκεκριμένη έννοια: Ανυποχώρητη αντίσταση στην προέλαση του αντιπάλου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο όρος σήμαινε τη διατήρηση των οικονομικών κυρώσεων και της διπλωματικής πίεσης προς το Ιράκ, χωρίς στρατιωτική επέμβαση, με την ελπίδα ότι, σταδιακά, θα τον ανάγκαζαν ν’ αποσυρθεί από το Κουβέιτ.
Ήταν μια θέση εντελώς διαφορετική από εκείνη του προέδρου Μπούς, που ήθελε να διπλασιάσει την αμερικανική δύναμη στην περιοχή, ώστε να καταστεί δυνατή η στρατιωτική επίθεση όποτε κρινόταν απαραίτητο.
Ο ναύαρχος Κρόου αντιλαμβανόταν το πρόβλημα, αλλά στις Βρυξέλλες είχε πάει με συγκεκριμένες εντολές: Εφ’ όσον οι ΗΠΑ εμπλακούν σε πόλεμο με το Ιράκ, παράλληλα με την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από εκεί, θα ήταν μια σωστή κίνηση αν έλυναν ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ το ΚΥΠΡΙΑΚΟ και το ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟ πρόβλημα.
Ο αρχιστράτηγος του ΝΑΤΟ ένοιωσε κατάπληξη αλλά δεν τόλμησε να ρωτήσει τίποτα. Ο ναύαρχος κατάλαβε τα συναισθήματα του συνομιλητή του και πρόσθεσε γρήγορα: «Η απόφαση είναι στα σχέδια του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο πρόεδρος συμφωνεί. Εσύ και ο Γενικός Γραμματέας θα φροντίσετε να πείσετε τις κυβερνήσεις των χωρών –μελών της Συμμαχίας. Έχουν υπολογίσει 48 ώρες να ασχοληθούμε με την επιχείρηση αυτή. Ύστερα θα είναι όλα διαφορετικά… το πρόβλημα της ΚΥΠΡΟΥ και το Ελληνοτουρκικό δεν λύνεται χωρίς στρατιωτική επέμβαση. Αν οι Τούρκοι προβούν σε στρατιωτική ενέργεια κατά της Ελλάδας και της Κύπρου τα πράγματα θα είναι ασφαλώς χειρότερα για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για μας….».
«Δεν πιστεύω ότι οι κυβερνήσεις των χωρών μελών του ΝΑΤΟ θα συμφωνήσουν με μια τέτοια απόφαση» είπε διστακτικά αλλά κοφτά ο αρχιστράτηγος.
«Έτσι χωρίς λόγο μια στρατιωτική επιχείρηση θα είναι αυτοκτονία. Θα ξεσηκωθούν όλοι…».
Ο Κρόου δεν τον άφησε να τελειώσει:
«Κοίταξε, θα δημιουργηθεί μια τεχνητή ένταση στο Αιγαίο και στην Κύπρο ταυτόχρονα από τους Τούρκους καθώς εμείς θα πολεμάμε κατά του Ιράκ. Ένα σοβαρό επεισόδιο Προκατασκευασμένο κατά των Τούρκων στο Αιγαίο από τους Έλληνες… όπως η κατάρριψη δύο πολεμικών αεροσκαφών F-16, ο κανονιοβολισμός ενός τουρκικού πολεμικού πλοίου από ελληνικά που… θα έχουν παραβιάσει το FIR και τα διεθνή ύδατα αντίστοιχα, στην Κύπρο μια απόπειρα δολοφονίας του Ραούφ Ντεκτάς ή και καλύτερα τη δολοφονία του… η αποστολή προηγουμένως μιας ελληνικής μεραρχίας στο νησί και ενθάρρυνσή της για προετοιμασία επίθεσης κατά των Τουρκοκυπρίων… μας δίνει….. κάποια ερείσματα να επέμβουμε για να μην…. Επέμβουν οι τούρκοι και τότε οι Έλληνες θα διαμαρτύρονται και θα κλαψουρίζουν διεθνώς… όπως κάνουν μέχρι σήμερα… θα εφεύρουμε έναν πόλεμο στον οποίο οι άλλοι θα είναι επιτιθέμενοι!...».Ο αρχιστράτηγος κούνησε το κεφάλι με δυσπιστία αλλά δεν είπε τίποτα. Παρέλαβε το φάκελλο που του παρέδωσε ο ναύαρχος, υποσχόμενος ότι θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια. Μια ώρα μετά την συνάντηση των δυο αντρών, προσήλθε και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μάνφρεντ Βέρνερ.
Αργά τη νύχτα ο ναύαρχος Κρόου πετούσε πάλι στην Ουάσιγκτον.
Όταν στην Ατλαντική Συμμαχία έχει ξεκινήσει κάτι που έχει σχέση με πόλεμο ή κάποια στρατιωτική κρίση, δεν είναι απαραίτητο να είναι κανείς ειδικός για να το αντιληφθεί αμέσως. Τα πρόσωπα των αξιωματικών είναι τόσο ξαναμμένα και ευχαριστημένα, που πιστεύει κανείς πως βρίσκονται στα πρόθυρα του οργασμού.
Οι πολιτικοί υπάλληλοι, άντρες και γυναίκες, συμπαραστέκονται κι εκείνοι, ζώντας τις συγκινήσεις τω στρατιωτικών, παραμένοντας ωστόσο στο στάδιο της καταναγκαστικής ψυχραιμίας…..
-Βρισκόμουν στη Σαουδική Αραβία, όταν έγιναν τα παραπάνω απ’ όπου επέστρεψα τη Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου. Μια εσωτερική ντιρεκτίβα που κυκλοφόρησε το Σάββατο 1η Δεκεμβρίου (με ημερομηνία 30 Νοεμβρίου) όπου ο Μ. Βέρνερ εξυμνούσε τη σύσταση κάποιου είδους Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας-κακέκτυπο αντίγραφο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ-που πρόσφερε, αναθεωρημένο.
Παρεμπιπτόντως πληροφορήθηκα για την ντιρεκτίβα του Βέρνερ. Κατάλαβα αμέσως ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Φαινόταν πολύ ωραίο για να είναι αληθινό.
Από άλλο «παράλληλο τηλέφωνο»τηλεφώνησα σε κάποιο «φίλο»στη συμμαχία και τον βρήκα παράξενα επιφυλακτικό, απροσδόκητα απασχολημένο και εξαιρετικά λιγομίλητο. Βεβαιώθηκα πια ότι κάτι κακό συνέβαινε. Δεν μπορούσα να φύγω επειδή θα συναντούσα και πάλι τον υπουργό Άμυνας της Σαουδικής Αραβίας, συγγενή του βασιλιά, επειδή είχε προκύψει….κάποια διαφορά στις προμήθειες που είχε κατατεθεί στην Ελβετία για λογαριασμό του.
Σχόλιο: Φανταστείτε τι χρήματα έχουν πάρει οι υπουργοί Άμυνας της Ελλάδας;
Ο «φίλος»μου είπε ότι σε λίγο θα έπρεπε να παρασθεί σε συμβούλιο στην (Αθηναϊκή Αίθουσα). (ήταν ένας όρος που είχαμε βρεί για να χρησιμοποιείται, όταν κάτι δεν πήγαινε καλά με την Ελλάδα).
Τηλεφώνησα στο βοηθό του αρχιστρατήγου και προσπάθησα να μάθω τι συμβαίνει, αλλά συνάντησα μια πρωτόγονη αντίσταση. Έτσι προχώρησα στη δοκιμασμένη τεχνική, στο γραφειοκρατικό πόλεμο.
Ήθελαν να έχουν μια πρώτη λύση στα προβλήματα αυτά πριν ανοίξουν το Γιουγκοσλαβικό.
Σε δεύτερη φάση, και όταν θα λυνόταν πάλι συνολικά το Γιουγκοσλαβικό, θα είχε «αφομοιωθεί» από τον Ελληνικό λαό η…..λύση. Τότε θα προέβαιναν σε δωρεάν παροχές προς την Ελλάδα, στους δε Κύπριους πρόσφυγες γενναίες αποζημιώσεις και κίνητρα για εγκατάσταση σε διάφορες χώρες. Τόσο η Ελλάδα όσο και Κύπρος θα είχαν ως ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ τελικά…πραγματικά ελεύθερη επιλογή.
Ωστόσο, ακόμα και στις ευνοϊκότερες περιστάσεις, ο όρος ελεύθερης επιλογής θα ήταν πολύ δύσκολος να γίνει δεκτός από τον ελληνικό λαό, επειδή δεν είχε ένα τέτοιο σημείο αναφοράς στην πείρας του.
Είχαν επανέλθει οι Έλληνες και οι κύπριοι πολιτικοί μετά από εφτά χρόνια δικτατορίας στην Ελλάδα, μια τουρκική απόβαση και κατοχή στο νησί, είχαν τοποθετηθεί από τα δύο παγκόσμια κέντρα αποφάσεων, αλλά ο λαός ήταν αφοσιωμένος στις αρχές της κοινοβουλευτικής (δημοκρατίας).
Η πολιτική νομιμότητα γι’ αυτούς ανήκε στη μαχητική ελίτ που ενσάρκωνε τις «πραγματικές επιθυμίες» τους. Οι διαφωνούντες –οι αποκαλούμενοι χουντικοί-έπρεπε να εξοντωθούν, ή αναπόφευκτα να αναμορφωθούν.
Οι παλιοί τους άρχοντες κυβερνούσαν ελέω θεού και διατηρούσαν χάρη στα επιτυχίες τους. Ακόμα και οι διορισμένοι πολιτικοί, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, θα δεχόταν με πανικό τα πολεμικά σχέδια των ΗΠΑ.
Θα χρειαζόταν κοσμογονικές πολιτικές αλλαγές στην Αθήνα και την Λευκωσία-εκτός κι αν κάποιοι «γενναίοι πολιτικοί»ανελάμβαναν ν’ αντέξουν το βάρος και άλλης τραγωδίας, για να κάνουν μια χάρη-ανταλλαγή, σ’ έναν πλούσιο «ευεργέτη» που α χρειαζόταν τη βοήθειά τους για να επιβιώσει από τη διεθνή κατακραυγή, αλλά που η αφέλειά του τις οδηγούσε (ΕΛΛΑΔΑ και ΚΥΠΡΟ) διαρκώς στο χείλος του γκρεμού.Πως ήταν δυνατόν στο φώς της δημοκρατικής ιδεολογίας και της Ελληνικής Ιστορίας, να φαντάζεται κανείς ότι μόνο γα το οποίο αγωνιζόταν ο ελληνικός λαός ήταν η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ και η ΣΥΜΒΙΩΣΗ με την ΤΡΑΓΩΔΙΑ, ή ότι, οποιοιδήποτε Έλληνες θα την δεχόταν;
Αθανάσιος Στριγάς …….